سابقه تاريخي و وجه تسميه بيرم

بيرم از واژه تركي بيرام به معني عيد و جشن گرفته شده است و در فرهنگ دهخدا نيز بيرم به معني ميله اهني يا بتك اهني امده است.بيرم يكي از مناطق قديمي و تاريخي جنوب استان فارس است كه قدمت ان به پيش از تاريخ اسلام و يا حتي پيش از ميلاد حضرت مسيج برمي گردد.حمام قديمي در دل كوههاي قسمت شرقي بيرم، سد مخزن اب ساخته شده در كوههاي مجاور، اتشكده در قلعه هاي بسيار بجا مانده و يا تخريب شده حكايت از اين مطلب دارد.

در سده سوم هجري تحول بزرگي در منطقه صورت گرفت و يكي از نوادگان امام موسي كاظم (ع) به نام سيد عفيف الدين (ع) براي ترويج اسلام به اين منطقه مهاجرت كرد و مركز حكومتي ان بزرگوار در بيرم تعيين مي شود. پس از درگيريهاي زياد بيرم به عنوان خواستگاه اسلام در منطقه جنوب در مي ايد.نام قديم بيرم "قبه" بوده است و هنوز نيز اثار قلعه اي قديمي به همين نام در بيرم وجود دارد.

از نظر تاريخي و فرهنگي مي توان اين منطقه را به دو دوره پيش از ورود اسلام و دوره پس از ورود اسلام تقسيم كرد كه هر كدام از اين دو دوره داراي شرايط ويژه خود بوده است. با توجه به شرايط موجود در هر دوره، فرهنگ و تاريخ ان دوره نياز به بررسي و پزوهش دارد. بايد اشاره كرد كه تاريخ پيش از اسلام اين منطقه، دوره حاكميت و فرمانروايي دين زردشت است. از ان زمان تنها اثاري از زندگي ساكنان نخستين اين منطقه، بصورت ويرانه هايي پراكنده باقي مانده است كه مي تواند راهگشاي بسيار خوبي براي افراد علاقمند به پژوهش و بررسي و مقدمه اي براي شناسايي اين منطقه باشد.

اما دوره دوم تاريخي اين منطقه، به ورود اسلام به اين خطه مربوط مي شود. در سده سوم هجري قمري مهاجرت عده اي از مسلمانان از عربستان به اين منطقه براي تبليغ دين مبين اسلام، از جمله سردسته انان امامزاده سيد عفيف الدين از نوادگان امام موسي كاظم (ع) انجام مي پذيرد كه در اين منطقه مدفون مي باشد. با امدن اين امامزاده واجب التعظيم دوره جديدي از نظر تاريخي و فرهنگي در اين منطقه اغاز مي شود. به گونه اي كه سراسر دوره هاي بعدي تاكنون را تحت تاثير قرار داده است .

همين امر اين منطقه بويژه شهر بيرم را در ميان ديگر مناطق جنوب استان فارس ، حتي جنوب كشور، ممتاز نموده و پايگاهي براي تبليغ دين اسلام شده است . با ورود امامزاده ‏ تبليغات و ترويج دين اسلام در جنوب فارس نيز اغاز شده و درگيري هايي ميان پيروان دين قبلي (زرتشتي) و اسلام صورت مي گيرد كه مرقد مطهر چندين امامزاده در اين محل، دليل روشني بر اين مطلب است.

‏__________________________________________________________________

فارسنامه دوم به كوشش عبدالمحمد طاهري